LOIHPA BUM A MAUMWI
Nhkum La
Loihpa bum hpe gumgai dingla ni grai nan mau na zawn nga nna tsun hkai ma ai. Amoi shinggyim masha nnan lat pra wa ai hpang jang, lani mi hta Mu Nat wa Jan hkawhkam wa hte jan htingnu shinggan hkan e sa hkawm chyai ma ai shaloi, Mu Nat wa ndum shami e lamu ganghkau gata de chyan mada yu dat yang, Manrawn Manmyeng bum shagawng a lawu yang hta abum masum gaw, nlung akra zawn masum chyaw rai kaga bum ni hta grau tsaw jan nga ai hpe mu lu u ai, bum ma- sum a makau mayan hkan gaw tsit lali tsawm ai hpun maling dinggram tu shinggrup da nga ai, lamu ntsa de nna yu shayu dat jang, hka lwi gayin taw nga ai zawn zawn rai, tsit lali tsawm ai hpun maling hta nampu nampan ni mung bum ting pu ahpra an taw nga ai, Jan hkawhkam wa a htingnu shinggan na numchying tsawm sai ngu jang, dai hta pyi grau jan nna yu tsawm mat ai hpe mu lu nga ai majaw, Mu Nat wa Jan hkawhkam hpe: "Ngai hpe ginra shara le ra kaw sa gawnhkang shangun rit." Ngu nna hpyi shawn dat nu ai da. Jan hkawhkam wa Mu Nat gade lang hpyi shawn jang she kraw ya nu ai. Mu Nat mu mada ai hte maren, kaja wa ginra dai hta grai gaw yu tsawm dik sai, raitim matse labye nat ni nau wa nga dabak ai majaw, dai kaw nga shanu ai dusat mi rai rai, shinggyim sha ni mi rai rai shaning tuptup shani shana myit hta kajawng gachya rai jawm nga pra, numla she dam hkra kra nga n zim nga ma ai, shing rai Mu Nat du yu wa ai kawn matse labye nat dai ni hpe mahkra sa shamyit kau sai da, dai shaloi kawn yawng gaw kajawng gachya ngu ai myit n rawng mat ai sha nrai, ginra dai hta nga shanu ai ni yawng mung grai nga pyaw mat masai rai.
Mu Nat gade puba jamjau let matse labye nat ni hpe shamyit sat kau ya ai hpe shinggyim sha ni kraw gata kawn chyeju grai dum mayu tim, hpa hte chyeju n chye htang rai, shawng e Mu Nat jan ga de nhtang lung mat wa ai shaloi, kawa ndung kaw dung nga nna: "Shinggyim masha ni e, amyit n tsawm ai nat ni hpe gaw azat shamyit kau sai, ya gaw atsawm sha rai nga pra manu yaw! Ngai gaw jan ga de lit kaba lu ai majaw naw lung mat wa sai." Ngu matsun kau da ai ga hpe hkrai dum shai nga ma ai. Shinggyim sha ni gaw Mu Nat hpe hpa sha pyi n lu jaw sha dat nna myit hta grai n ngut ai zawn sha anga nga sai da. Rai yang, dai ten hta shinggyim masha ni lu na sha na grai naw yak nga ai, dai majaw Mu Nat hpe hpa hte chyeju htang na kun ngu myit jawm ru nga yang, shi hkawm na shaloi kawa ndung kaw dung nga nna tsun ai ga ni hpe bai myit dum dat rai, shi dung ai kawa laman mi gahtam daw la nna ntsin gawm shatai sai, dai kawa laman kaw san tsawm dik ai hka seng ja bang rai, ga de bai hkaw shaman nna Mu Nat hpe jaw lu masai, akan mung kawsi na re ngu myit dum du nhtawm, anga hpe gaang na apu ahkyi ni gaw matse labye nat ni hpe kabai jaw kau, shan rawng ai san tsawm ai baw hte ningmai gaw Mu Nat hpe hkungga jaw di masai da, dai hku lu hkungga jaw ai kawn shinggyim sha ni amyit grai mu mat ma ai.
Shing rai chyurum Jinghpaw myu sha ni ya du hkra nat galaw na rai jang, kawa hte nat htawt ngu ai daw la nna nat galaw rai nga ai, ndai gaw maumwi hta hkan let lang hkrat wa ai htunghking kaba rai nga sal. Dai bum masum a sinna chyen na bum gaang lawu daw hta, maling gata kaw hka nawng kaba langai mi nga ai da, hka nawng dai kaw gaw tutnawng e lamu de nna pyen yu wa ai ja hkaipyek ni hka sa galwi pyaw chyai chyai rai ma ai. Dai hka nawng kaw nna lwi abya hkrat yu wa ai hka hpe, tsan tsan kawn yu dat jang, tsawm dik ai hka rim kaba langai bai byin tai taw nga ai, hka rim gata kaw jan hkawhkam wa shangun shayu dat ai Jahtung dingla wa nga ai shara re da. Jahtung wa nga ai lungpu lunghpra gata de masha hkun sumshi rawng mai na zawn re hpungkraw htungwan kaba rai nga ai, Jahtung wa a nta hpungkraw gata hta rungrai grai hkum ai, dai makau mayang e nga shanu ai mung masha ni Jahtung wa kaw hpa n lu yang hpa sa mai hkoishap lang ai da, u wa yamnga, htawngbau shupsheng, gabung bau hte hkauhting hkauna galaw yang lang ai nali nahtai di mala jum majap du hkra sa mai hkoishap nga ai da. Mu Nat wa du sa ai hpang kawn, bum marawn hkan nga shanu ai shinggyim masha hte dusat ni yawng nga pyaw nga ai kaw grau nna pyaw jat lu na matu, jan hkawhkam wa sut du hte sak sin hpyen hpe bai shangun dat ya ai hpang kawn grau nga ngwi nga pyaw madang tsaw jat wa masai da.
Dai hpang gade nna ai ten hta, Shikya Maw-nyi ngu ai sagya wa mungkan ting na mungdan shagu hpe sa hkan kawan jep hkawm ai shaloi, Loihpa bum ntsa hku lai ang u ai, shi mung Loihpa bum ting tsit lali tsawm nna hpun dinggram maling chyipchyip rai tu tsawm nga ai hpe mu lu ai hta lai nna, abum masum lamu de tsaw she tsaw lung wa, dai bum masum na grau tsaw ai bum hta hpraw tsawm dik ai wamwam samwi mung baren sumraw zawn gumbai kap lung taw nga ai hpe naw mu lu ai nga, shing rai Shikya Maw-nyi sagya gaw: "AWk... aw, nloi ai bum shagawng she rai nga ai i? Grai she nga pyaw na zawn re shara wa, tsawm nan yu tsawm dik sai! Ning re shara re majaw she Mu Nat dingla sa nga pyaw nan mat a hka! Um ndai zawn re shara hta Karai Kasang pyi sa kam nga nan mat na zawn re shara she rai nga ai, ning re shara hta gaw shinggyim masha ni grau nna zen kung wa lu na re, teng sha wa n loi ai bum she rai nga ai." Nga tsun ai hpe, shara dai kaw e prat shanat nga shanu ai mung masha ni Loihpa bum ngu na tsun man mat ai re da. Shikya Maw-nyi e shamying da ya ai daram rai nga ai. Mu Nat hte Shikya Maw-nyi ni pyi hkawm du yu sai shara re majaw, dai kaw nga shanu ai mung masha ni prat gade ngwingwi pyawpyaw rai jawm nga lai sai hpe kadai pyi n hkan chye mat sai. Dai ginra hta sin gawn shangun tawn ai Jahtung dingla wa gaw shi a matu sha myit la nna, Loihpa bum hpe lamu de n kam tsaw lung wa shangun na hku myit bang wa nu ai. Loihpa bum nau tsaw mat jang shi nga shara hte n htuk mat ai hta n-ga, nga n pyaw mat sai nga myit nhtawm, magri sumri hte Loihpa bum hpe gyit shinggrup gayin kau nu ai, dai shaloi kaw nna Loihpa bum ya na daram sha tsaw mat ai re da.
Hpang e Loihpa bum marawn ting gaw matut manoi mu manghkang chyu byin pru wa wa rai nna, sut du wa hte sak sin hpyen ni mung Loihpa bum tsaw lung wa ai hpe n mu lu mat ai majaw, jan ga de bai nhtang lung wa mat masai, lai wa sai ten hta grai nga pyaw nna Hkun-nawng ngu ai mying she gun hkra rai sai Loihpa bum gaw, lani hte lani lamu ga ginlut gyi kajang nga sai, gahtawng shagu hta mung matsan she bai matsan bang wa, Namwa mare lahta daw hta grai kaba ai hka langai lwi ai, ya gaw hka hkyet mat nna jahkraw jahkra re bum hkahkraw tai mat sai; Loihpa bum lawu daw de na galang singkaw zawn re bum hpe mung mawru kaba e agre gaput, shing nrai sharut chyu gyi ru nhtawm, bum lasa gyi daw hkra kau ya nna rai kun, nrai yang lahta daw de masha rai marai rai si ai lupba shatai kau ai majaw rai kun, Loihpa bum a lawu de na gahtawng mare shagu hta, goi nga ai ura mung n chye goi mat, dai bum masum a lapran nhkrem hku lai hkra sai u wa yamnga hpe kaning di rem yaw tim n chye ring mat, Loihpa bum maling hkan jaugawng kaba ni shan gyam hkawm yang mung hpa sha pyi n mu gap la mat sai. Loihpa bum a maumwi lahta na zawn nga tsun hkai nna rai kun, hpang hkan na mung masha ni ning nga naw tsun nga ma ai: Loihpa bum de masha hkawm lung wa yang, "Dung! Dung!" nga ngoi ai da, ya gaw hpa shara ngoi ai n na mat sai. Loihpa bum shingdu aman e Ka sha gadawng ngu ai nga yu ai da, dai mung shi hkrai chye pyik mat, shawng de Gyu-yet mare baw hta kaba htum ai hpun langai tu yu ai, hpun langai sha hpun maling kaba byin tai u ai, hpun pawt hpungkraw gata hta gaw hka laing byin nna, shaning tuptup hkyet ngu ai n nga, hpun kaba dai a lahta e shi a "Myi" zawn Nshawn pa ting hpe yu azi mada taw ai lunghtawn kaba langai mi dung hpum nga ai.
Loihpa bum hta samwi nda bat rai nna chyu awam galup taw taw rai, tsan kaw nna yu dat jang nachying yu tsawm nga ai, bum masum sha raitim, samwi pra galup wa jang, abum grai law ai zawn zawn rai gahtap gala rai, grau nna yu mau nan na rai nga sai. Kumla amyu myu a majaw rai nna kun, ya du hkra lawu lahta gahtawng mare masha nkau mi Loihpa bumsen de majoi n gwi du lung wa yu ma ai, daini gahtawng mare na masha ni, madu ra sharawng ai hku Loihpa bum hpe jawjau hkungga naw nga ma ai, masha nkau kau gaw madu hkamja wunli lu na matu akyu sa hpyi, masha nkau kau gaw sa shaman nna myit shamu la, nkau gaw nta akun asut agan lu wa shangun rit, kun masha ni yawng yawng nga pra tsawm wa shangun rit nga nna sa ningdat di kajang mu ai. Kaja wa Loihpa bum hpe tsan kawn yu dat yang, galoi mung mu man ai bum hte n bung nga ai, Loihpa bum gaw Manmyeng Manrawn bum shagawng kawn deng hkun dang yu hkrat wa nna, Jinghkan pa kawn deng shi jahku daram lung wa ai shara hta rai nga ai, grau tsaw ai bum kaw na Nshawn pa ting hpe adan asan sha mu mada nga ai, dai rai mungdan lamu ga htingrep hpe makawp maga ai share shagan Maran Zau Naw Tawng wa Inglik hpyen ni hpe ninghkap ai shaloi, shi hpyendap gaw Kawngshan nam maling hte Loihpa bum shara lahkawng kaw galaw tawn nga ai, Inglik hpyen ni Jinghkan pa kaw du hkra hpyen dat nna jarit shadawn di bang wa ai shaloi, Maran Zau Naw Tawng gaw Loihpa bum kaw lung nna, Inglik hpyen ni hpe gap dang kau ai rai nga ai.
Nnan e Loihpa bum gaw abum langai mi sha shawng tsaw lung wa ai da, dai hpang e yat yat rai bum a nshang yang kaw nna bum kasha lahkawng bai prut pru wa ai re nga, ya loi tsaw ai bum hte bum kasha lahkawng gaw ganoi run run rai tsaw lung wa nga ma ai, raitim, tsan na yu dat jang bum masum re hpe n mu nga ai, Loihpa bum kaw du lung wa jang she bum masum re hpe mu lu ai, rai yang tsan kaw na yu dat jang grai yu tsawm la ai majaw, Nshawn ginwang asuya ni shara dai hta grai hkik kaba dik ai hku chyai hkawm ginra shatai na hpe yaw shada tawn ai lam nga ai: Grau tsaw ai bum hta gaw nta atsang shi jan daram tsaw ai "Jan shingbut manau" htingnu gaw maden na hku yaw shada da ai lam hpe chye lu ai, jan htingnu dai hta gaw masha manga kru tsa daram wa mai lung yu na hku re da. Ya gaw Loilaw mare hku mawdaw lam ni shadawn bang wa masai, mawdaw lam lawu lahta hkan namsi namsaw hte nampu nampan ni mung loiloi hkai bang wa masai, hka mung hpri hkailawng hte len tawn sai hpe chye lu ai. Loihpa bum kaw shi jan ning a shawng e gaw Jinghkan ginwang daw na ni hkawn seng poi kaba matut nna lahkawng ning galaw lai yu masai, dai shaloi Sakhkung < Wunpawng» hkumhpa laika mu madu rai nga ai sara ma kaba Maji Bawk mung sa du lawm ai hta n-ga, poi a htunghking lachyum ni hpe « Myithkrum shi laika » hkan ahkyak dik ai hku shakawn shagrau rai shabra ya yu sai.
Ya gaw Loihpa bum lahkawng hta Jinghkan ginwang daw Kawngden nhtawn na Jinghpaw wunpawng hpunau ni, mali manga ning a shawng kaw nna nta wa gap galaw tawn da masai, alam mung mawdaw lu lung na hku, grau tsaw ai bum pawt kaw du hkra htu jahkrang nna, lung lakang lam bai hkawm na hku galaw tawn da nga ai, nlung lakang dai gaw grai dungchyung nga ai, hkawm lahkam matsat shi jan du ai re, shawng du ai bum hta galaw tawn ai nta hta gaw manam hkap tau ai shara rai nna, grau tsaw ai bum hta galaw tawn ai nta kaw gaw htunghking amyu myu sharin shapan na ginra shatai da nga ai, htawm hpang de mai byin wa ai shani, anhte Chyurum sha ni jawm jawjau ai nat sagya ni hpe hkum hkra soi tawk shadun da na hku mung myit sing tawn nga ai hpe chye lu ai.
Ya nta dai hta gaw Sakhkung mungdaw kunghpan hpaji dap na ni Nshawn ginwang hpe: "Mungdan jaiwa kunghpan hpaji htawn sharin" ginra laksan masum jaw dat ma ai rai yang, Jinghkan Kawngden nhtawn hta langai wa ap ya tawn mu ai, dai rai shanhte gaw ya she kaba wa ai ramma ni hpe jaiwa kunghpan hpaji hte htunghking amyu myu sharin shapan ya na matu, Loihpa bum kaw ginra shatai tawn masai, mying shamying shakap ai masum mali ning rai wa yang, Kawngden nhtawn rung na Jinghpaw shadang la Ma Hkum wa e woi awn shakut shaja nna jaiwa dumsa hpaji lahkawng lang woi sharin shapan lai wa sai, gabung dum ka manawt hpaji mung galang mi woi sharin lai wa yu nu ai. Lahta e tsun ai hte maren, Nshawn asuya ni dai hku yaw shada nna sha naw gaw gap hpang wa ai raitim, Nshawn hkan na bawsang ramma ni sha nrai, sumtsan hkan na ramma ni mung tutnawng e wa lam hkawm chyai chyai rai ma ai. Chyurum Wunpawng myu sha ni e, sa du yu marit, sa chyai hkawm yu ga, yawng e n-gun atsam sa jaw jang, gade nna ai yaw shada tawn ai bandung kaw galaw shatup du lu na re!
