Chyinglaw kaba rai mat sai. Manap nhtoi hprimhpram re ai ten kaw nna hkumpup hte nyawk, hkumpa hte prawk rai hkauna shawt bu nga ai dingla wa gaw, lamu ntsa e lahkam mi daram shawap nga ai sa-mwi lakran hku, atet bun ai jan shingkang a majaw, kahtet htet ai wa salat she kaput matwa sai. Kawsi ai mung, pu she shanut na zawn nga wa sai. Dumsu ni gaw jan ja ram daw sha kahtet yang, hkam lu ai raitim, wuloi hpan gaw jan ja n hkam la nga ai. Asak 80 jan sai dingla wa mi ting, tinang nan wuloi hte hkauna galaw nna asak kanbau ra ai gaw maumwi hkai ai n rai; gajawa mabyin lam rai nga ai. Duhkra ladaw hta hkan nna ginhtawng hte lanam kahti galai byin pru ai zawn, Hpakant lam mung, lungseng hpaga chyai ai hta hkan nhtawm, tawng-marang mi wuwu didi, tawng-marang mi shingran she katsi; Hpakant lam ningmaw kaba, Mogaung hte Kamaing a lapran ginra, Labang Kahtawng ngu ai buga kasha gaw moi na ramma, ya gaw hpyenla usa, hkralep dingla, Hpauwung La Tawng ngu ai wa nga ai kahtawng, rai nga ai. Labawp shinglang hkan e kashun kashe rai, htim goiwat nang ai wawtbyin ni hpe malut yaman mayen shawng pratbun nhtawm, nhtu hte gari gawa rai hkut sharun kau nu ai. Nahking nahtai ni hpe raw sharun kau da nhtawm, dinggai jan shadu da ai manapshat wundoi na hkauna yi wa de wuloi dingla dun let, wa ai Hpauwung La Tawng gaw, 1925 ning, December (9) ya shani, Malay mungdan, Taipin mare e daidaw ai, kawa Hpauwung Naw hte kanu Nhkum Roi yan a shadangsha, rai nga ai. Jinghpaw ni gaw magrau grang ai amyu, share shagan ai amyu, “Warlike people” ngu nna sinna masha ni tsun masat hkrum ai gaw gajawa teng ai lam hpe shakawn shagrau ai hku mi rai nga tim mung, masin sha grang nna bawnu n chye grang ai ninghkan, maga mi hku nna maidang masawp sha hkrum ai hku mung, ang wa na sai nhten! Jinghpaw ni a jaiwa dumsa ga, ahtik labau maumwi dingsa ni hta, share shagan ai lam, magrau grang ai lam ni hkrai pri rai nga ai. Sinna mungdan de Masat (1) Mungkan Majan laja lana byin nga ai 1917-1918 ning hta, Jinghpaw hpyenla ni marai 428 tup gaw, nammukdara hpe rap nhtawm, Mesopotamia mungdan de majan sa gasat garum laiwa sai.
Dai ten prat hta Jinghpaw ni gaw, jan n shang mungdan up ai Inglik uphkangh magam a zaw masha ni rai nga ga ai hte maren, Inglik uphkangh magam a npu na Jinghpaw hpyendap ni mung, sinpraw dingda Ashadan e sha gaw lamuga jarit masat nga, shara shagu hkan e dap dabang jung tawn nna, masum mali ning rai jang, kalanglang dap galai shinggrup ayai hkawm taw ai ten rai nga ai. Shing rai ndai maumwi a sumrai shadang rai nga ai Hpauwung La Tawng mung, kaji kawa ni a dailup daihpang buga ngu na, lahta Sam Mung, Zaubung Hutau kahtawng e rai nga ninglen, shi a chyinghkai kawa mahtang, Malay mungdan, Taipin mare na Inglik hpyendap hta magam gun ai Jinghpaw hpyenla wa rai nga ai majaw, ya ten hta Hpakant lam, Labang kahtawng e hkauna htu sha nga ai raitim, maigan mungdan e shadai lup ai wa she, rai taw nga ai. Hpauwung La Tawng gaw, 1928 ning hta shi a chyinghkai kawa pension lu nna nta buga de woiwa yang, asak 2 ning jan sha naw rai nga ai. Buga de hpaji jawng n nga ai hte maren, jawng n lung ai sha lani hte lani kaba wa sai. 1941 ning hta asak 16 ning sha naw rai yang, Maymyo na Inglik dap, band baja hpung a matu ngu nna Subedar Duwa Hkangda Bawk e sa lahkawn la matwa sai. Hpauwung La Tawng gaw Maymyo e shata kru tup hpyen rangrut (hpyen-it) sharin ngut nhtawm, shata shabrai lap 15/- htuk sha let, band baja nnan sha naw dum sharin hpang wa yang, Masat (2) Mungkan Majan byin nna Japan ni bai du kaput pruwa ai majaw, buga dum nta de bai nhtang duwa sai. Nta buga e shata lahkawng sha naw gan nga rau yang, Japan ni hpyen lahkawn la ai hta bai hkrupsha nu ai. Inglik hpyenla re lam she chye taw, sat kau hkrum na chyalu rai nga ai. Japan ni mung bat mi sha hpyen rangrut sharin ya nna, “Heho” ngu ai htawwa htawsa gumra dap de bungli sha-ang dat manu ai. Anhte a mungdan e kazut nga ai Japan ni hpe, htaw Hkaqhkuh bumga, Sumpra Bum Putao hku nna British-Kachin Levy dap ni yi ngam sharawt gasat gawt hkrat wa; sinna maga Hugawng pa hku nna American- Kachin V-Force hte 101 Marauder dap ni gasat gut hkrat wa; sinna dingda wanleng lam hte Htingnai Gawgwi pa hku nna mung, Jinghaw ni ta tut share shagan ai Wingate a Chindit hpung ni yi ngam sharawt gasat shamyit matwa ai majaw, 1944 ning hta Japan ni gaw, Miwa hkran masawn, Sam mung hte lawu Myen mungh de sha, kaning nchyum rai ngam taw nga sai.
Dai ten Hpauwung La Tawng gaw, Miwa hkran, Mangshi lawu na Jehpang mare e dap jung ai, Japan heho gumra dap hta rai taw nga ai. Lana mi hta Hpauwung La Tawng gaw Jinghpaw ma manang ni hte jahkrup nhtawm, gumra langai hpra jawn nna marai 19 tup yuptung e mayun hprawng mat masai. Masum ya tup, shani e makoi gyem; shana ten e hkrai hkawm yang, Lahta Sam mungh Hpawngseng buga de hkrang pruwa sai. Hpauwung La Tawng gaw, shi a buga Zaubung Hutau Kawng e Japan ni dabang jung nga ma ai majaw, Hpawngseng e shata mi jan naw shingbyi shalai ku nu ai. Zaubung Hutau e Japan hkoi nna nta wa nga ai shata mi sha naw rai yang, moi kalang mi hpyen sa lahkawn yu ai Subedar Hkangada Bawk kalang bai gale pru ra ai. Shing-rai, Japan hpe gasat na American-Kachin Ranger dap a matu hpyen lahkawn ai majaw, Ranger G-2 Battalion de shang sai. Mungji Konglung e nhtoi 10 ya mi rang-rut gawat sharin la nna Japan gasat rawt sa matwa sai. Dai ten hta asak 19 ning sha naw rai nga ai. Hpauwung La Tawng gaw, Richard mying ai shanhpraw du langai a ningtum ma tai let, gasat poi ni langai hpang langai hta ta-tut shanglawm matwa sai. Daini du hkra, naw dum matsing ai gasat poi kaba ni gaw, Laihka, Mingging, Loilem, Kalaw hte Mandalay gasat poi ni rai nga ai. Ndai gasat poi ni gaw, lahkawng masum ya matut manoi nsin nhtoi gasat hkat ai majan poi ni rai nna, kaji kajaw hkying hkum hku gasat hkat ai majan poi ni hpe n dang matsing sai. Loilem gasat poi hta shi a shanhpraw du wa mung, hkrat sum lawm sai. Shi hte rau platoon (Dapdaw) rum ai manang ni hta, Jem. Lahpai La Jawng, Agyi Lagun Naw, L/naik. Lamu Naw, Rfn. Marip La Seng, Rfn. Nhkum Tang, Rfn. Hpauwung Tu, Rfn. Hpauyam La, Rfn. Lamung Yaw ni asak apnawng laiwa sai hpe adumsha naw matsing nga ai. Kaga platoon na ni gade hkrat sum ai n chye ai. Japan ni hpe atsai awai gawt shachyut kau ngut nhtawm, Kutkai e masum ya tup padang manau dum kau da nna tinang nang a buga de kalang mi bai bra matwa shajang sai.
Nta buga e shata lahkawng sha naw wa nga yang, American ni gawat hpaw ai American Levy dap ni bai sa lahkawn la sai. Asak aprat ram, gasang galang rai nna hpyendap a masa dang ai ramma ni hpe madung tawn lahkawn ai lam rai nga ai. Shanhte a magam lit gaw, majan ten laman shara shagu ayai agat nga ai sinat laknak hte mahyu pala ni; bawm laknak ni hpe hkan hta shinggyin ai bungli rai nga ai. Laning mi jan rai yang, dai bungli ngut kre nna, kalang mi bai nta buga de duwa yang, yi sun hkauna galaw sha let sha, bai wa nga sai. Nta buga e lanam hkum mi sha hkauna wa galaw lu yang, Myen mungdan shanglawt hpyi na matu, Bogyoke Aung San hkan zawzang nga ai aten, 1947 ning hta kalang mi bai hpyen lahkawn la hkrum sai. Ndai lang gaw, manga lang ngu na hpyen shang ai lang rai nga sai. Ndai lang na hpyen shang ai gaw 3rd Kachin Rifles ngu ai Jinghpaw Dapdung (3) hta rai nna, Myitkyina Njang Kawng e shata kru tup rangrut bai sharin hkam la sai. Yawnghpawn Jinghpaw Hpyendap ma-nga tup hpaw sai. 1st Kachin Dap hpe 1946 ning hta Tanghpre Mali-Nmai zup e rangrut sharin nna hpaw hpang dat sai. 2nd Kachin Dap ni a rangrut dabang gaw Myitkyina Kawah Hkaq e rai nga ai. 4th Kachin rang-rut dabang hpe 2nd Kachin ni sharin la ngut sai rang-rut dabang e hpaw galai nhtawm, 5th Kachin ni a rangrut dabang gaw 4th Kachin hte Kawah Hkaq hkarawq sha din ai Myitkyina hkran maga rai nga ai. Hpyenla prat manga lang ngu na Hpauwung La Tawng gaw, rangrut sharin ngut ai hte rau Lance Corporal ngu ai Lat Gyi tsang sharawt ya ai hkrum sai. 3rd Kachin ni rangrut sharin ngut ai hte Panglong zuphpawng galaw ai aten mung rau wa ang ai majaw, Panglong zuphpawng a shimlam lit hpe sa lah ya masai. 1948 ning, January shata praw (4) ya shani hta Myen mungh gaw shanglawt lu sai. Shanglawt lu ai hpang jang, mungdan dinghku kata gumlau gasu kabrawng lam ni byinpru bang wa yang, Munghpawm Mungdan zang ayai mat ai lam n byin hkra, asak hte galai nna makawp maga hkye la na gaw, Jinghpaw Dap ni a lit kaba taiwa sai. Dai magam lit a majaw, 1949 ning htum maga de 1st Kachin ni Meikhtila e hpyendap jung nga ai ten, 2nd Burma Rifles hte 2nd Kachin Rifles ni Nyaunglebin e hpyendap jung nga ai ten, 3rd Kachin ni Maymyo e dap jung nga ai ten, 4th Kachin hte 5th Kachin ni Myitkyina e rangrut naw sharin nga ai ten hta, lawuq Myen mungh de gaw gumlau hpyen ni mahtang, mungdan ting hpe zing madu lah na madang du bang wa nga sai. Gumlau ni mi she nga tim, "uphkangh magam" (govt.) ni hte laknak n-gun maren, machyu pala maren, majan tank ni maren, bren carrier ni yawng maren hpra hpra rai nga ai hta n-ga, hpyenhking buhpun palawng du hkra, yawng maren bung hkat nna yu ginhka pyi she yak ai aten, rai nga ai. Daini du hkra grin nga ai Munghpawm Myen Mungdan gaw dai ten na Jinghpaw hpyendap ni a n-gun atsam, salu salat, asak du baw hkrat nna hkye makawp la ai mungdan rai nga ai. Lat Gyi Hpauwung La Tawng pyi laika magaw mi n chye tim, share shagan gasat gala, masin hte sha grang hkawm nna, Agyi tsang sharawt ya ai hkrum nga sai.
Jinghpaw dap ni gaw, mungdan kata e sha gasat ai n rai; gajarit masawn e makoi rawng nga nna, mungdan shagu de dingbai dingna jaw nga ai Miwa Hpraw ni hpe mung, 1952-53 aten ni hta aja awa gasat jazim kau laiwa sai. 1953 ning February htum maga de, Maymyo e dap jung nga ai 3rd Kachin Rifle Dap kaw na dapkung (company) langai mi hpe Lawuq Sam mungh, Taunggyi ginwang, Inle nawng gruppyin masawn e dap dabang (outpost) jung na natu shangun dat ai hta Agyi Hpauwung La Tawng mung, lawm nga ai. Dai ginra e Myen Kommyunit gumlau ni ramram sharu shatsang sha nga ai aten, rai nga ai. Inle nawng de Jinghpaw hpyendap ni du kaput wa ai majaw, Myen Kommyunit gumlau ni gaw, 1953 ning March shata aten hta, Kayah mungdaw maga hpyenman kayin matwa masai. Shanhte hpe hkan shachyut gasat na matu, Kyaukme e dap jung ai Gurkha dap ni dapkung langai; Kalaw e dap jung ai 4th Kachin ni dapkung langai; Inle nawng e du nga ai 3rd Kachin dap ni kaw na dapdaw masum, yawng hpawn n-gun 400 tup rawt sa matwa sai. Inle nawng na 3rd Kachin ni a dabang e, Duwa Labang La woiawn ai dapdaw langai mi sha ration store sin let, ngam nga ma ai. Dai hpung hta Agyi Hpauwung La Tawng mung, lawm ai. Dai aten hta Myen Kommyunit ni gaw, Inle nawng makau e Jinghpaw dap ni n-gun kaba n nga sai, ngu htang kaji let, nawng ntsa na Nampan ngu ai Intha masha ni kaw, lusha hte jagumhpraw hkan shagyeng hpyi lahkawn hkawm nga ma ai. Shaloi asak 20 ning daram re ai Intha mahkawn kasha langai gaw, shana de 4:00 pm aten daram hta, shi hkrai sha jakli gawt let, mayun gale pru wa nhtawm, Jinghpaw hpyendap dabang de shiga sa jaw wu ai. Duwa Labang La mung n mau nga ai sha, Sgt. Labya Tu yan Cpl. Hpauwung La Tawng hpe hpyenla section mi jan hte sharawt dat nu ai. Jinghpaw hpyenla ni gaw, dai Myen gumlau ni a shingdu hku mayun sa nhtawm, jan du wa ten hta mare shingnawm hku shara la tawn sai. Sgt. Labya Tu gaw, kawng ntsa kaw nna myihtawn hte mada yu dat yang, Myen ni n-gun 300 daram ting kamawng taw nga ai hpe mu nna, dai jang n htim gasat gwi ai majaw, hpang jahpawt nhtoi san jang she, gap na hku woi-mayun gawp taw nga sai. Dai shara e kawng pawlaw masum nga ai rai nna, L/Cpl. Lamu La hte kau mi shawng du ai kawng pawlaw kaw; Sgt. Labya Tu hte kau mi ka-ang kawng pawlaw kaw; Cpl. Hpauwung La Tawng gaw, Rfn. Hkangda La yan Rfn. Nhkum Yaw hte rau hpyen ni maga jahtum ai kawng pawlaw kaw; yawng hpawn group masum garan nna shara lah da nga ma ai. Cpl. Hpauwung La Tawng group hta bren gun, sten gun hte thompson gun ngu ai sinat hpan masum lawm nga ai. Sgt. Labya Tu shana tup sumru yu yang, hpyen ni 300 hpe shanhte marai shi jan hte htim gasat yang, shut na hpe tsang nna nhtoi mahka de yawng woi htingnut matwa sai. Langai hte langai shadada mahti jasu hkat nna woi htingnut wa ai rai nga ai. Cpl. Hpauwung La Tawng mahtang gaw shana ting, galoi wa woigap gap, ngu maja kau nna nhtoi mahka e she, gan yup la yang, mahti jasu ai ni mung, shanhpyi gyepdin ndung e sa mahti ang ai majaw, n lu jasu la ai ngam kau da manu ai. Cpl. Hpauwung La Tawng yup hprang yu yang, nhtoi hprim hpram rai sai. Pai hkra mada yu yang, manang ni langai mung n nga mat sai. Myi ganun kau nna grupyin sumwum sumwaw yawng de azi asoi yu matwa yang, makau na hpun ndung hta, Myen Kummyunit la langai mi santry lung azi jahproi matwa ai gaw Hpawung La Tawng hte mu azi hkrum hkat mat masai. Raitim Myen la wa sinat n hpai lung ai majaw, yak mat nu ai. Npu de nga ai manang wa hpe tsun dat na mung, Jinghpaw la wa shawng shi hpe gap dat na tsang nga ai. Hpun ndung na Myen la wa a shamawt hpe yu let, Hpauwung La Tawng hpunpawt de chyan mada dat yang, kaga Myen la langai mi shan lahkawng a sinat shanat tawn nna labu nshang na shakrat tam kyin bu nga ai wa hpe mu dat ai hte rau, dai wa hpe shawng gap galun kau nna ntsa na wa hpe bai gap jahkawn dat nu ai. Dai ten kaw nna Myen hpyen 300 hte Jinghpaw la langai gasat hkat ai majan poi hpaw hpang dat sai.
Hpauwung La Tawng gaw, shi hkrai sha raitim, “1 Section Right, 2 Section Left, 3 Section Up-Chase” ngu marawn let, shi a bren gun auto gang dumbre dat nu ai. “Jinghpaw Dap ni rai ga ai law!” nga nna mung naw marawn shalawm wu ai. Gumgun gumhpai lawm ai Hpauwung La Tawng a nsen hta mak mat ai Myen luksuk ni gaw jut shagu gap hkrai gap garu pru wa nna shadada mung hkala si jawng bang wa masai. Jahpawt nhtoi nnan htoi ai kaw nna shani ting n hkrit hkra nan gasat gala ai hku rai sai. Dabang de nga ai Duwa Labang La hte manang ni mung, shani ting sinat ngoi garu ai majaw, gara hku raitim Hpauwung La Tawng gaw si chyalu rai sai, ngu htai la kau manu ai. Hpauwung La Tawng a majan poi gaw, shana maga 3:00 pm ten pyi raiwa sai. Myen mang sumpum sumpam si ayai jawng nga ai. Saitum saipa ni mung, hkashi kasha tung ai zawn she, rai mat sai. Hpauwung La Tawng gaw, sinat pala 25 sha ngam nga sai raitim, Myen ni hpe mahtang, “Laknak jahkrat mu! Laknak jahkrat mu! Nanhte hpe yawng wang tawn sai re!” ngu order (aming) jahkrat shagyeng marawn wu ai. Gajawa Myen luksuk ni grai hkrit gari let, laknak jahkrat na riri rai nga sai. Shanhte a myit hta Jinghpaw nmu marai langai hpe sha, shani ting jawm gasat noi nga ai lam n dum chye hkra nan, mak mat nga masai.
Shaloi Bo Tin Htut mying ai Myen Duwa gaw, “Laknak n jahkrat ai; ndai Jinghpaw ni hpe amani sha naw den jaw na re,” nga nna grang nhtawm, sinat kadun shaw lang let, htim lung wa ra ai. Bren gun hpai ai hpyenla langai mung, shi hte raurau hkan kapyawn nang nga ai. Hpauwung La Tawng gaw, dai Myen duwa hpe lalam shi daram re ai kaw na gap galun dat nu ai. Bren hpai ai la wa kalangta ga e gawp nna sinat lagaw lakrang dat ai hte rau, dai wa hpe mung gap sat dat sai. Shaloi Hpauwung La Tawng htim kagat sa nna, Myen duwa a sinat kadun hte pala ni shawng raw la nhtawm, bren hpai ai la wa a mang na bren sinat, pala 150, gumhpraw 11000 lu hta la sai. Shing rai nga yang, “Duwa hkrat mat sai, Duwa hkrat mat sai,” nga marawn let, Myen ni htim kaput lung wa yang, Hpauwung La Tawng gaw, lunghkrung kaba masum hpum nga ai ka-ang e lu shang rawng rau nna, pala grung grung hte minit 10 daram gap dawyin bun jang, Myen ni yawng atsai hprawng htawq mat masai. Hpauwung La Tawng kade gap yu tim, gap htang ai mi n nga; yawng katsi katsang rai mat sai. Shaloi lunghkrung lapran na kahkan pru nhtawm, adan aleng si taw ai Myen mang hkan hti yu yang, 49 tup rai nga ai. Sumwum hkan kade si jawng nga ai n chye sai. Mare masha marai mali hkala si lawm ai lam chye lu ai.
Htun Aung mying ai Inle-Nampan mare masha langai mu hkrup nna sinat hkan hta lahkawn shangun yang, sinat lau 37 tup hta sumpum lu sai. Hpauwung La Tawng shi nan kashun hta ai bren hte sinat kadun; shi hpai ai bren sinat langai; yawng hpawn sinat 40 tup rai nga ai. Dai sinat ni hpe jan du wa mahka, jakli langai hte htaw matwa sai. Inle-Nampan mare masha ni shanhte a dum sumhpa shupsheng bau-mawng (ting...ting tong...tong) dum let, Hpauwung La Tawng hpe hkansa ma ai. Dap dabang de nga ai manang ni gaw, “Ndai Intha masha ni hpa wa rai ma ai kun? Agyi Hpauwung a mang nhten htaw sa ang ma ai,” nga nna tak bu ma ai. Jakli ntsa e Cpl. Hpauwung La Tawng a du hta Intha ni gali ya dat ai padang nampan shanghkawng hkrai hpring; jakli kata de mung, padang dip sinat laknak hkrai hpring re ai hpe mu yang, Rfn. Lashi Yun, Rfn. Mahkaw Hpung, Rfn. Lahpai Zau Lum ni shawng sa dun ahpum la masai. Manang wa Lashi Yun gaw, nau kabu nna padang sinat law! nga marawn let, bren pala masum gap kapaw dat nu ai. Shaloi Duwa Labang La kagat sa nna Hpauwung La Tawng hpe sa shakram let, “Agyi Hpauwung e, nang hpe gaw si sai ngu she sawn kau sai. Hpawtni she na a mang sa hta ga, ngu ai re,” ngu dat wu ai. Hpauwung La Tawng shani ting gasat gala ai nsen she na nga tim, n sa garum la ai ngu pawt let, shi a padang dip ai sinat kadun shaw nna, lamu de masum lang ting gap sharim kau dat sai. Kadoi diq lah wa ai Myen du wa Bo Tin Htut a na shawq dat nna “Mawq! ju shah uq” ngu nna mung, shanawng jawq wuq ai.
Duwa Labang La chyawm gaw, myit grai kaja ai wa rai nna, “Agyi Hpauwung e, shut sai law!” ngu tawngban wu ai. Myit kahtet nga ai chyahkring mi laman gara hku mi nkaw nlaw rai hkat tim, hpang shani gaw padang dip gumhpraw hte wa kaba mari nna lahkawng ya tup pyaw poi kaba galaw masai. Shawnglam majan pa re majaw tsa chyaru sha, kadai n nang ga, nga ma ai. Agyi Hpauwung La Tawng mahtang Duwa Labang La myit shawang damlada ai lam hpe grai chye na mat nu ai. Duwa Labang La a hpa-awn jet ai akyu a majaw, lahkawng ya sha naw rai yang, 3rd Kachin Hpyendap Up Col. Naw Tawng wa, helicopter hte du pru ra ai. Hpauwung La Tawng hpe kabu gara shakawn shagrau let, kumhpaw kumhpa ni sa jaw la sai. Munghpawm mungdan hpe makawp maga ai share shagan amu ni nan, rai nga ai.
Dai hpang masum ya sha naw rai yang, Col. Naw Tawng, Heho de bai du nna Hpauwung La Tawng hpe padang dip laknak ni yawng htaw let, wa na matu htet shaga dat sai. Heho du jang, Col. Naw Tawng e nbungli hku Rangoon de woi yu matwa sai. Rangoon du jang, Bogyoke Ne Win hpang de woisa wa sai. Ne Win hpang de du na ntawn, furlong lahkawng daram kaw nna lam a pai hkra, hpyengyi hpyendu ni dinggreng tsap let, Cpl. Hpauwung La Tawng hpe langai hpang langai hkap salam hkungga jawm jaw ma ai. Hpauwung La Tawng mung, nshang e padang dip sinat kadun hpye lang nna hkawm shang sa wa nga ai. Jahtum daw du wa magang, tsang grau kaba ai hpyendu ni hkap salam magang rai ma ai majaw, Hpauwung la Tawng pyi she mau mat nu ai. Bogyoke Ne Win a "magam bungli gawknu" (office, Rung) kaba de du yang, Munghpawm Mungdan Dawnghkawn hpe shawng hkungga jaw ma ai. Bogyoke Ne Win tsun ai mungga hta, “Masha hpe yu yang, nkrem nkrem san ai chyingtek kasha, share shagan ai lam gaw, mau hpa kaba wa i?” nga nna, “V.C (Victory Cross) hte shagrau sha-a dat wu ai. Padang dip sinat kadun hpe mung, Hpauwung La Tawng laksan tinggyeng hpye lang na ahkang jaw dat nu ai. Du n raitim sinat kadun hpye ai share shagan Hpauwung La Tawng gaw, 1954 ning April shata hta Sam mungh dingda daw na Bahtoo Hpyendu Jawng lung sa wa sai. Shata kru tup lung la ngut nhtawm, Myamyo dap de bai du wa yang, 2nd Lieutenent (Lat Du) tsang sharawt nna platoon commander (Dapdaw Up) aya lu la sai. 1955 ning hta Pakukko Htann Ywa e Myen Kommyunit ni pala htum mat nna kagat hprawng ai hpe hkan shachyut gamu nna sten gun lahkawng hte rifle langai lu kashun wu ai. Byin ai lam gaw, Du Hpauwung La Tawng shi lang ai sten gun mung, pyawng nau kahtet nna, n mai gap mat sai majaw, sinat kadun hte nhtu shaw lang nna shachyut kahtam kashun la lu ai rai nga lu ai. Dai hpang, Yenan Chaung de Myen Kommyunit gumlau ni hpe sa gasat ai shaloi mung, Du Hpauwung La Tawng, shi nan rifle sinat lahkawng lu kashun ai majaw, lieutenant du tsang sharawt ya ai bai hkrum sai. Lt. Hpauwung La Tawng gw, laika magaw mi n chye tim, magrau grang nna du byin ai zawn, nau mazut ai majaw mung, 1956 ning hta Jinghpaw Dap kaw nna Myen Dap de htawt sit kau ai hkrum mat sai. Myen dap de htawt du wa yang, 1949 ning hta Kayin gumlau ni a majaw byak mat ai 1st Burma rifle Dap hpe nnan bai hpaw shagreng ai hta atsam dat lawm sai. 1962 ning April shata hta Myen dap kaw na pension la nhtawm, nta buga de wa yang, asak 37 ning sha naw rai nga ai. Inglik hpyenla, Japan hpyenla, American hpyenla galaw ai n sawn yang, Munghpawm Uphkangh Magam a kata e hpyen bungli galaw ai hkrai 15 ning tup rai nga ai. Ntsa na du kaba ni hku nna pension garai n la na hku tsun jahkring ai raitim, masin grang ai daram, bawnu n grang ai majaw, pension la kau sai. Laika hpaji n chye ai a majaw mung, rai na sai. Hpauwung La Tawng gaw, Lahta Sam mungh, Zaubung Hutau de duwa yang, nta masha ni yawng Jinghpaw mungh, Sahmaw ga de n-gaw htawt lung matwa sai majaw, shi mung hkannang lungwa sai. Sahmaw ga e wa nga ai laning mi pyi garai n hpring ai 1963 ning hta, Jinghpaw Shanglawt Rawt Malan Hpung ni bai gasu pruwa ra ai. Dapdung (6) Dap Up Capt. Dumhpau Gam shaga nna Shanglawt Dap de bai rawt sa wa sai. Ndai na lang gaw, Hpauwung La Tawng a prat ladaw hta, kru lang ngu na hpyen shang sa ai lang rai nga ai.
KIA Dapdung No.6 e shata mi rangrut la ngut ai hpang, arawng aya kaga mi n jaw tim, moi na arawng aya hpe hkungga ya ai hku, “Duwa” ngu ai mying hte shaga nna, wanleng lam masawn hte Hpakant lam masawn ni hta, myu tsaw ramma, myit rawt ai Shanglawt hpyenla ni hpe, dappram majan woigasat hkawm ai marang e, Shanglawt shingkang ja laiwa sai. Mali Nmai Walawng de mung, hpyen karum lung nna, Kachyihtu ga e Kayah dap hte gasat yang, laknak sumpum mi padang dip lu kau da sai. 1968 ning hta shata mi ahkangh (leave, ahkun) la nhtawm, nta na dinggai jan hpe yi wa gan hkyen ya nga yang, Myen hpyen ni dumchye kau nna rim hkrum mat sai. Raitim, moi na shi a rangrut ma tai laiwa sai Myen du langai hte hkrum nna ntsa na du ni hpe htuk manu ai hku tsun shatsawm ya ai majaw, adup gayat zingri ai lam n hkrum ai. Mogaung hkyuk htawng e rawng tawn nna jepsan jeyang ai shaloi, Duwa Hpauwung La Tawng tsun ai ga gaw, “Lawu Myen mung e Myen Alan Nee, Alan Phyu, Yebaw Phyu ni rawtmalan ai gaw, yi sun hkauna galaw sha lagawn nna rawtmalan ai rai ma ai. Myen Kummyunit ni rawtmalan ai gaw, tingnyang gashun mayu nna rai ma ai. Dai Myen gumlau mahkra hpe anhte Jinghpaw ni sa gasat jazim kau ai majaw, Myen mungh e gumlau dabung n nga sai, Daini Jinghpaw ni rawtmalan ai gaw, tinang a mungdaw mungdan, tinang amyu sha ni lu la ging ai ahkaw ahkangh n lu ai majaw, rawtmalan ai lam she re. Myen mungh a tingnyang kashun mayu ai n re” ngu nna gwigwi hte tsun kau wu ai. Matut nna mung, shi tsun dara ai ga ni lawlaw naw nga ai. Hpang jahtum e, shi hpe laja lana mara n rim ai sha, nta buga wa nga na matu dat kau sai. Hkyuk htawng kaw na lawt lu sai raitim, Shanglawt Dap de du hkra bai nhtang sa nhtawm, 1970 ning hta she Lat Du tsang hte tarashang pru hkring ahkangh la nna Labang Kahtawng e yi sun hkauna galaw sha let, ya daini du hkra, ga naw tap tap nga nna nga nga ai. 1970 ning a hpangdaw ni hta, Labang Kahtawng e mare salang tai let, kaning re ai hkrit tsang hpa lam mi du pruwa raitim, tinang nga ai kahtawng a matu sha gaw, gwigwi hte tsun shaga dara nna makawp maga laiwa sai. Asak 80 ning jan sai raitim, atsang awang hte magam yi-ngam shachyen shaja sha nna kanbau nga ai. Ahkangh zinya hta, sumhtang mabai baq, labau shatlai lai, myit sumru awai dat yu yang, hpyen magam gun usa ni hpe myi a npu na ladi hku sha, yu shalai kau chye ai lailen nan, masin sha grang nna bawnu n chye grang ai amyusha ni a kumla naw rai nga mali ai rai.
Sau Ka-mai (Sara Kaba Hpauwung Tang Gun)
