SHATA MYING MASAT WA AI LAM
PUNGGA SINWA AWNG
Shinggyim masha yawng gaw tinang amyu a shaning, shata, mungdan, amyu ga, htunghking, makam masham nga ai hkrai re. Dai hte maren anhte Jinghpaw myu sha ni mung tinang a shaning, shata, nhtoi masat shamying ai lam lu ga ai. Dai lam ni gaw, maji shata, maga shata, hkru shata, ra shata, wut shata, shala shata, jahtum shata, sangan shata, shi mari shata, gupshi shata, guptung shata, kala shata, ladi shata ngu ai ni rai nga ai.
1. Maji ta mying daidaw ai lam
Jinghpaw myu sha ni shata mying daidaw masat ai hpe yu ai shaloi, makam masham, mahkrum madup hta mahta nna daidaw masat ai. Bai nna lamu madai Matsaw Ningtsang Mahtum Mahta ni hte matut mahkai ganawn mazum ai mahkrum madup hte jan, shata, shagan shingra tara ni kaw na lu wa ai mahkrum madup hta hkan nna mying daidaw ai lam rai nga ai. Shing rai, maji shata kala ladi shata hta jan, shata rung zuphpawng ngut ai hte jan rawt nhtoi rai sai. Shaloi Matsaw Ningtsa lamu madai kasha Bungshi Tang, ma kaji gaw mungkan ga de shawng yu sa wa ai majaw, Mahtum Mahta Ma Kaji shata ngu ai kaw nna, Maji shata ngu masat wa ai da, shi hpe e maji ta nampan hte hkap tau shagrau ma ai. Maji shata a mabyin nkau mi hpe tsun ga nga yang, maji ta praw hta gaw hka gata na nga ni hka la-ing shara mi kaw sha chyawm shinggyin ai rai na, maji ta si 21 ya kaw na gaw nga ni bai bra hpang wa na rai nga ai. Maji ta 14-20 ya lapran gaw jan dung ram ntoi re majaw, hkai tum nli gat hkai mai ai. Maji ta praw hta gaw, matum, mahtawng, kamu ni tu wa na re. Praw 14-16 ya laman kamu mu shat tu na re. Maji ta si 30 maga shata praw 1, 7- 9 ya nhtoi ni gaw kawa kaji ram nhtoi re. Maji shata praw 17, 19, 22 ya nhtoi ni gaw hpun kaba, kawa kaba ram nhtoi rai nga ai. Maji ta praw 2 - 12 ya laman hta num jaw num ya, nta dingshawn shang, galu kaba lam ni galaw ma ai. Maji ta gaw Chyurum sha ni a shaning nan hku ang nga ai. Gashung dik ai shata mung rai nhtawm, shata shagan hpaji hku rai yang, shaning shagu na maji ta shagawng gaw jan dung ten(asuya shata 12 nhtoi 21 ya) a hpang e krai ang nga ai. Maji ta ten hta Jinghpaw bum ga e, hpraw tsawm manam pyaw ai maji ta pu ni pu tsawm ai. Maji ta pu ts- ing la ai ntsin hta, nbaw n-gu tsing nna kabaw sha yang, htoi tsawm nsam pru nhtawm, ngawt sama manam pyaw la nga ai. Jan dung ai ten hta maling ninggrau, utu chyangngau, hkra u, kawyeng, hkamhkam u hte langji u nsen ni yawng zim mat ai. Jan rawt ai hpang shawng nan ngoi pru ai mu hpe mu nan nga ma ai. Dum nta gap na ni hpun kawa ngau la hpang wa ai ten, yi yu yi hyen hpang wa ra sai ten rai nga ai. Moi prat na jiwoi jiwa ni gaw, maji ta ten e, jan dung ai hpe manap jaujau jan pru ai ten hta yu hka-ja nhtawm, shaning ting hta byin pru na duhkra ladaw masa, marang kaba na, mawru ru na, jan gri na, hkuhku na, nbung laru kaba byin pru na, naimam ja na, n ja na zawn re ai lam ni hpe hkaw tsun chye ma ai. Dai lam ni gaw maji ta na mabyin ni rai nga ai.
2. Maga ta mying daidaw ai lam
Matsaw ningtsa lahta tang kaw na mu-nu Naw Mu Nang gumhpan du Ningsang gaw jan shata rung dung ngut ai hpang, mungkan ma- sha ni tengman ai hku shanu nga ma ai kun? Nga yu gawan hkawm ai shata re. Tengman ai hku shanu nga ai ni hpe makawp maga na matu du sa ai shata rai nga ai. Shi a mying hkringdat gaw mu-nu Naw Mu Nang, gumhpan du ningsang matsaw hkintawn e chyoi, ningtsa hkintawn e ngoi, lamu htinggawt e lawn, gahtum htinggawt e mawn, mut summwi hpe singkawn numhpraw marang hpe lagaw hkanggau e shaga yang, ga lam sumpaw du hkra gara ai wa ngu ai re. Shi a matu maga hpun maga pu nampan masat shagrau ai. Maga ta a mabyin nkau mi gaw, ndai shata hta Jinghpaw bumga e tu ai maga hpun ni pu majawm hpang wa ai aten rai nga ai. Maga hpun gaw grup hkra ju tu ai hte kya la nna kri n rawng ai majaw, dum nta ngau n mai la ai. Maga pu gaw grai hkyeng tsawm ai, u numji numehyoi ni mung maga pu chyu let pyaw garu nga ai majaw, shinggyim masha ni yawng hpe myit shapyaw ya ai lam mung jaw lu nga ai. Buga mungdan hpe mawn sumli ya ai lam mung rai nga ai.
3. Hkru ta mying daidaw ai lam
Matsaw ningtsa lahta tang kaw nga ai Mahtum Mahta mu Sinlap Gam Chyauhpa lamu madai du ni mungkan masha dinghta Wayang ga na du ni hte sa hkrum zup ai shata rai na, dai zawn hkrum zup ai shaloi, awh... AWh... Nga lahkru laja hpunlap lang na ka manawt ai ladaw hpe hkru shata ngu masat ma ai. Lahkru, laja hpun pu pu ai aten mung rai nga ai. Hkru ta praw 8-12 ya laman gaw lamu madai jawjau ai nhtoi re majaw, ndai nhtoi du ai mahka kaw, nai, kahkum, shapre ni hkai yang gaja ai da. Hkru ta a mabyin nkau mi gaw, hkru ta praw 3 ya kaw nna kapun ganu prang na re. Hkru ta 14, 25-26 ya hta kamu, mu shat, matum, mahtawng tu na re, 27-29 ndai laman hkan gaw nga wuli lung na re. Hkun hkraw ai ginhtawng ladaw rai nna, bu hkawm, bu sa masha law ai aten rai nga ai. Ndai ten hta hpunlap laga ni run hkrat nna, lamu marang n htu hkrat ai majaw, lahkyawk lagyawng hkan e lahpra lap ni hpring jawng taw nga ai. Ashu ashan hkwi Iu hkwi sha mai ai aten, tsundim nga hkwi ru htut sha loi ai aten rai nga ai.
4. Ra ta mying daidaw ai lam
Ra shata gaw bumlang hkaraw krung sinwa yawng hkan jan hkra ra ai. Nam gata na hpun maku ni wunli rawt ra ai aten, nsin hte nhtoi rap-ra ai ten re majaw, ra ta ngu masat ma ai da. Ra ta a mabyin nkau mi gaw, ra ta praw 1 ya kaw nna gaw, hka gata na nga wuli lung na re. Naihpaw, nai nhkrun, shapre ni hkai yang gaja ai. Ra ta praw 15-16 ya ni hta kamu, mu shat tu na re, 16-26 ya lapran yi nat ra sai, 25 ya kaw nna gaw kapun u jat shadaw marang kaba htu na re. Ra ta gaw nlum ta sama shang wa ai ladaw aten rai nga ai. Lap run mat ai hpun ni hta, hpunlap ni lali wa nna, asi si ai hpun ni mung namsi hkalung ni si hpang wa nga sai. Hpalap lali prut pru wa sai majaw hpalap di hpang mai sai shata mung rai nga ai. Hkarang yi hkyen ai ni a matu yi nat hkran sawm ai aten mung rai nga ai. Pukdun u ni shaga nna, sama makru ni prut pru wa sai. Ndai aten hta shaga ai hkra u nsen ni gaw, yi lawan nat na hte nli naili lawan jahkrat na hpe sadi jaw ai zawn rai nga ai.
5. Wut ta mying daidaw ai lam
Yi nat hpang matsaw ningtsa na mu kasha Bunghpoi Tu du sa gawan ai shaloi, laru bungga bunghpoi bung awut ai majaw, wut shata ngu masat ai. Wut ta hta byin ai mabyin ni gaw, sinpraw dingdung nbung ni htingnut mat nna, sinna dingda nbung ahpawt du pru hpang ai shata rai nga ai. Yi dung yi ra ni hta nli naili yawng hkai ngut sai. Mam matut ni tu pru lali hpang wa sai. Nam na uri, ugan ni udi di, uhkai woi ai aten re majaw, uhkam singgau gun da ai aten, nga di law law rawng ai aten re majaw hka madim ni hpaw malang, ting-ra ni gun kau ra ai aten rai nga ai. Ru htut sha ai lam koi gam ra ai. Wut shata pukdun u shaga jang sama maku tu sai. Praw 2-3 kaw hkra woi prang na re. Praw 1-7 laman hkainu, nai, kahkum, kumgyin, shapre hkai ra ai. Nhtoi 19 a hpang hkai jang gaw asi kaji na, n si mat re lam byin chye ai. Praw 14-18 ya kaw kasen mati, kamu ni tu na, nbung bunghpoi bungga bung na re.
6. Shala ta mying daidaw ai lam
Mahtum Kaw Tsailat hte Mashang Wa Labat yan a yi de gatsa Shala Wa Rumja (Lamu madai mahtum du wa) naimam nli gat hkai na sa matsun da ai shata re majaw, Shala shata ngu masat ai re. Shala hpun nampan pu ai ten mung re, gatsa Shala Wa Rumja hte ganyi Langan Nu Majan gaw ndai mam ting, mam dat aten hta gahkri kasha yan hpe shijum wa la langai jaw nna, ndai wa bau da mu, mam mangai rai jang nlung nnan hte ndai shijum wa la sat nna, matsaw ningtsa Mahtum Mahta mayu ni hpang de nlung nan hte shakawn kungdawn hkungga sa hpyi marit ngu tsun da ai da. Shala ta gaw ginhtawng ladaw lai nna, lanam shang hpang wa sai aten rai nga ai. Ndai shata hta u ni udi n di, shaba hpun mung asi n si nga ai majaw, moi na jiwoi jiwa ni gaw numwawn numla lam, galu kaba lam amu ni hpe ndai aten hta koi yen ma ai da. Bu hawm bu sa ai lam ni jahkring nna magam yi-ngam de mahtang maju jung nna bungli shang hpang wa ai aten rai nga ai.
7. Jahtum ta mying daidaw ai lam
Moi jiwoi jiwa ni jan gayin shinggrup ai ngu chye na ai prat hta jan leng dingdung maga gayin jahtum ai shata re majaw, jahtum ta ngu daidaw ai. Shala Wa Rumja hte madu jan Langan Nu Majan gaw Mahtum Kaw Tsailat hte Mashang Wa Labat yan a yi de mam gaja n gaja sa yu gawan nna, tsun ai gaw, nan lahkawng hkamja nga pyaw na matu, Hpan Ningsang Chye Ningehyang e san da ai maling sin, yi sin ai gasa ni hpe matsu hkungga nawng jau mu ngu ai da. Hkungga gaw chyahkan, langu, langan, shingbwi matsun, shalap di shadu nna kawyeng nsen hte nawng jau mu ngu htet da ai da. Jahtum ta hta gaw shani aten galu dik ai. Shala ta 21 ya a hpang de she du pru chye ai. Marang sawng dik ai lanam hpung chyip rai mat sai. Ginhtawng ten na hkra u nsen ni zim mat sai. Jahtum ta 21 ya kaw nna, jan bai nhtang na re majaw, nbung laru bung na re. Praw 14-16 ya mati grai tu na re. 30 ya hkan hkauna pa de nga grai lung na re. Jahtum chyingnam pan pu pu tsawm ai aten rai nga ai.
8. Sangan ta mying daidaw ai lam
Ndai shata gaw sangan ganu lamu ga n-gam sharut shagyi hkawm ai shata rai nna, sangan ta ngu daidaw masat ai. Ndai shata gaw chyahkan ni kawng de prang pru ai ten, langu, langan, shingbwi, shalap ni prut tsawm ai aten mung rai nna shingbai kawyeng shaga ai ten mung re. Jahtum ta hta Mahtum Kaw Tsailat hte Mashang Wa Labat yan hpe Langan Nu Majan matsun da ai hte maren, maling sin, yi sin ai ni hpe matsu hkungga nawng jau ai shata rai nga ai. Hkungga hpe kawyeng nsen hte nawng jau ma ai da. Shing rai, marang shadaw htu yang kawyeng ning-it shadaw ngu masat na, jan mai jang kawyeng htingngai jan ngu masat ai. Kawyeng langai lahkawng sha sha- ga ai hpe kawyeng shing-ren ai ngu na, grai law shaga jang, kawyeng ning-it ngu masat ai. Sangan ta hta byin ai mabyin nkau mi gaw, yi yang shat mai, kahkum kumgyin, hkainu, numji ni hte kamu, makrat sawng ai sha n-ga, wa hpang makru ni tu pru wa sai. Yi baw, yi mai shingnawm grupgrup de wa du, wa tsa ni gasu nna, du dumsi ni ju ai aten rai wa sai. Hka shi hka wam hkan ting-raw ni ja nna hkwi lu hkwi sha mai wa sai. Sangan ta praw 15, 16 hta lagat, gatbai di sha ram sai. 27-30 kaw marang grai htu na re.
9. Shi mari ta mying daidaw ai lam
Galen Tu hkrung ganu hka hkrum nna Shi Mari Dinghkra Gam hka wa kau ya ai shata re majaw, shi mari shata ngu masat ai. Mari hkra grai shaga ai shata mung re. Moi gaw mayu shayi hka ji hkat ai shata mung re. Moi jaw ya ai hka dingsa ni gawn nna hka ji hka hpyi hkat chye ai. Galen Tu hka hkrum nna Shi Mari Dinghkra Gam hka wa ya ai maumwi gaw, moi, woi langai kahkum si hpai nna hpun ntsa kaw dung nga ai shaloi, Shi Mari Dinghkra Gam kra gaw, Galen Tu hkrung ganu hpe woi a gahpa npu kaw gawa shangun ai da. Galen Tu gawa dat ai majaw woi mung gajawng nna, kahkum si tat jahkrat kau dat ai gaw, hpunpawt makau kaw uhpum hpum nga ai ugan ganu a makau wa hkrat na, ugan ganu rawt gajawng gatek dat ai gaw, chyahkyi bai na gajawng nna rawt gumtsat gagat hkawm ai shaloi, kawa wahpang kaw kawa makru hpe sat lahkat taleng kau dat ai. Dai kawa makru gaw hkashi kaw rawng nga ai katsu a baw kaw wa kra nna, hka gawn ai shaloi Shi Mari Dinghkra Gam kaw du mat ra ai. Katsu a baw hpe mari nampu hte hka wa kau ya ai da. Shi mari ta hta shaloi jahtin marang htu krat nna, katsu chyahkan she si hkra jan gahtet chye ai. Vi dung yi ra hkan e ubyit utsa ni gasu nna, hkruji hkruwak ni garu nga ai. Lagat gatshang hte shingbai lagat ni krau sha mai sai. Kinsa maling ni hta, uhkring ni hkying mun pyen gahprup let kinsa si di abrut sha ai ten, hpun npu de wa du wa tsa ni kinsa si gashun sha ai ten re majaw, praw 15-16 lagat di mai ai.
10. Gupshi ta mying daidaw ai lam
Ndai shata gaw Mahtum Kaw Tsailat hte Mashang Wa Labat yan hpe Shala Wa Rumja yan Langan Nu Majan e jaw da ai shijum wa la sat ju sha ai shata re. Dai shijum wa la hpe masha hkun jawm sat ju sha ai rai nna, gupshi shata ngu daidaw masat ai re. Gupshi ta gaw nhtoi nsin rap-ra ai, shi mari ta 23 ya a hpang de hkrai ang ai. Hkama jahtin ngu ai marang ta shadaw hta lai nna, lanam hkoi sai aten rai nga ai. Ndai shata hta kawa makru ni daw azat nna, mahkri lup da shajang ma ai. Amyu langai hte langai tinang nang a hunghking hte makam masham hta hkan nna, poi shingra amyu myu galaw shajang ai shata mung rai nga ai. Gupshi ta 15-16 ya kaw lagat gathkyeng, gatshang di sha nhtoi re, 17-19 hkan hkaitum nli la yang gaja ai.
11. Guptung ta mying daidaw ai lam
Mahtum Kaw Tsailat hte Mashang Wa Labat gaw, mayu Shala Wa Rumja hpang nlung nnan magun gun jaw ai shaloi, gatsa Shala Wa Rumja gaw chyingma hpun jung da nna, shakawn mungga tsun ya ai. Shaloi yawng kabu gara ka manawt ma ai majaw, ndat shata hpe nlung nnan chyingma prang manau shata ngu masat ma ai da. Chyingma hpun si grai law hkra tung si tsawm ai majaw, chyingma tung ngu ai kaw na guptung shata ngu daidaw masat ai re. Ma tung ta ngu mung tsun ma ai. Ndai guptung ta gaw nshung sama shang wa sai. Hkashi hkanu hkan na lungga ni hta chyama ngu ai nlung shalip ni nung gata matsut anin shingbyi rawng ai aten rai nga ai. Azat lup da ai kawa makru ni shaw lam ai aten mung rai nga ai.
12. Kala, ladi ta mying daidaw ai lam
Sumsing jan rungtaw de Matsaw Ningtsa, Lamu Madai ni mungkan ting hte seng ai lam, sumsing hte seng ai lam, ngarai hte seng ai lam ni bawngban ai aten, jan dung ai aten rai nga ai. Dingda mungkan jan leng gayin jahtum ai hpe jan dung ai ngu ai. Ndai kala, ladi shata hta gaw, maling ninggrau, utu chyangngau, hkra u, kawyeng, hkamhkam u hte langji u nsen ni yawng zim mat ai. Hkarum nsen mung zim mat ai. U ni yup shara n htawt ai. Nhung ni zim mat ai. Jan dung ten hta hkai nmai naimam nli la yang gaja ai. Nbung n sha ai. Jan dung nhtoi 7 ya laman hkai nmai nli hkai yang gaja ai. Jan rawt 7 ya laman gaw rai hkai yang n gaja ai. Moi jiwoi jiwa ni gaw jan dung ai ten hpe grai sadi maja let yu maram hkaja masat nhtawm, shaning ting na byin wa na shing-ra tara lam ni hpe tau hkrau hkyem shajin chye ma ai. Jan dung, jan rawt ai lam hte seng nna, moi na jiwoi jiwa ni yu maram, myit sawn hka-ja da ai lam hpe tsun ga nga yang, jan manau aten ngu ai jan dung ai aten gaw ginhtawng aten e she ang ai re majaw, atsawm sha yu maram la mai ai. Jan dung nhtoi sanit ya, jan rawt nhtoi sanit ya rai ai da. Jan dung ai ngu ai gaw, dingda mungkan jan leng gayin jahtum ai aten rai nna, jan rawt ai ngu ai gaw, dingda mungkan jan leng dingdung maga bai gayin nhtang ai aten re ai hpe maram da nga ai. Jan dung ai shani a laklai ai lam nkau mi gaw, hkashi, hkawam, hkarum ni ngoi ai nsen yawm mat ai. U numji numehyoi ni mung nau n shaga mat ai. Uri ugan ni mung jan garai n dung yang shata mi tup hpun lakung shara mi kaw sha yup ai. Jan rawt ai hte gaw yup shara mung htawt mat ai. Jan dung n dung hkrak tup chye lu na matu, moi na jiwoi jiwa ni gaw, jahpawt jaujau, jan pru ai aten hta nhku gata kaw nhka kinyang lu ai shaloi, wanhkut ading sha mawng lung ai hpe maram nna masat la chye ma ai. Jan dung shata hta tsi ru, tsi pawt gawt, nta ngau la yang gaja ai. Jan rawt ai hte shawng ngoi hpang ai mu hpe mu nan ngu tsun ma ai.
